65 χρόνια από τον εκλογικό «σεισμό» της 11ης Μαΐου 1958

Εκλογές 11ης Μαΐου 1958: Η ΕΔΑ λαμβάνει το 24,4% των ψήφων, εκλέγει 79 βουλευτές και αναδεικνύεται σε αξιωματική αντιπολίτευση ― δεν είχαν καν περάσει εννιά χρόνια από τη λήξη του Εμφυλίου. Η σοβαρή κρίση που αντιμετώπιζε ο κατακερματισμένος κεντρώος χώρος και οι συνεργασίες που εξασφάλισε η ΕΔΑ συνέβαλαν αναμφισβήτητα στον εκλογικό της θρίαμβο. Η κοινή, εξάλλου, κάθοδος όλης της δημοκρατικής αντιπολίτευσης στις εκλογές του 1956 και η ανάδειξη της ΕΔΑ σε πρωταγωνιστική αντιπολιτευτική δύναμη στη Βουλή του 1956 είχαν «νομιμοποιήσει» το κόμμα της Αριστεράς σε ευρύτερα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας. Στις εκλογές του 1958 η ΕΡΕ σχημάτισε αυτοδύναμη πλειοψηφία ― με το 41,2% των ψήφων εξέλεξε, ελέω εκλογικού συστήματος, 171 βουλευτές.

Στη Μαγνησία, ειδικότερα, η νίκη της ΕΔΑ υπήρξε εκκωφαντική — αναδείχθηκε πρώτο κόμμα με 38,9%, καταφέρνοντας να επανασυγκολλήσει το μεγαλύτερο μέρος της εαμικής κοινωνικοπολιτικής συμμαχίας. Ήταν η πρώτη και τελευταία φορά που το πέτυχε, αφού στις τρεις επόμενες βουλευτικές εκλογές (1961, 1963, 1964) επανήλθε στη ζώνη της σταθερής εκλογικής της βάσης στη Μαγνησία (18-20%), που ήταν πάντως, σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις της μετεμφυλιακής περιόδου, σαφώς μεγαλύτερη της πανελλαδικής της. Η επιτυχία της ΕΔΑ αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία, αν ληφθεί υπόψη ότι, τοπικά, τη μάχη του κεντρώου χώρου κέρδισε η κεντροαριστερού προσανατολισμού Προοδευτική Αγροτική Δημοκρατική Ένωση (ΠΑΔΕ) ―με τη συμβολή πάντως και δύο τέως βουλευτών της ΕΡΕ, των Α. Αποστολίδη και Νικολάου Μήτρου, οι οποίοι συμμετείχαν στον συνδυασμό της―, συγκεντρώνοντας το 19,7% των ψήφων (πανελλαδικά 10,6%) έναντι 9,5% των Φιλελευθέρων (πανελλαδικά 20,7%). Στη Μαγνησία η ΕΡΕ περιορίστηκε στο 32,0%. Από την ΕΔΑ εκλέχθηκαν τρεις βουλευτές (οι Αναστάσιος Τσιάντος, Ευάγγελος Σκούρας και Γιάννης Σιαφλέκης), από την ΕΡΕ δύο βουλευτές (οι Δημήτριος Ιατρίδης και Νικόλαος Παπαγεωργίου) και από την ΠΑΔΕ εκλέχθηκε ο Αλέξανδρος Μέρος.
Στις εκλογές αυτές η πόλη του Βόλου-Νέας Ιωνίας αναδείχθηκε ως η «αριστερότερη» πόλη της Ελλάδας. Στον δήμο Βόλου, συγκεκριμένα, η ΕΔΑ έλαβε το 53,0% των ψήφων, για να φτάσει στη Νέα Ιωνία στο συγκλονιστικό 72,6%! Πρώτο κόμμα αναδείχθηκε και στους τότε δύο άλλους δήμους του νομού, στον Αλμυρό με 36,3% και στη Σκόπελο με 44,6%! Πρώτο κόμμα αναδείχθηκε και σε πολλές κοινότητες της Μαγνησίας, και συγκεκριμένα (με φθίνουσα, ως προς το ποσοστό, σειρά) στον Άγιο Ονούφριο με 66,3%, στον Άνω Βόλο με 65,0%, στην Ανακασιά με 55,9%, στη Μακρινίτσα με 54,0%, στον Άγιο Γεώργιο Ιωλκού με 52,4%, στους Αγίους Θεοδώρους με 50,5%, στην Αλόννησο με 50,1%, στη Σούρπη με 47,5%, στην Άλλη Μεριά με 46,7%, στην Αμαλιάπολη με 42,4%, στις Νέες Παγασές με 41,0%, στα Κάτω Λεχώνια με 40,2%, στο Κατηχώρι με 40,1%, στην Κερασιά με 38,9%, στη Ζαγορά με 38,8%, στην Αγριά με 38,6%, στη Νέα Αγχίαλο με 37,0%, στην Αγία Τριάδα με 33,3% και στην Αργαλαστή με 29,0%.
Δεν αναζητώ ιστορικές αναλογίες με το σήμερα ‒ τέτοιες αναλογίες, άλλωστε, δεν υπάρχουν. Κανείς ωστόσο δεν μπορεί να παραβλέψει ότι η τότε έστω και πολλές φορές αμφίθυμη Αριστερά, όπως και το έστω και ετερόκλητο μεταπολεμικό Κέντρο, έχουν αφήσει μια σημαντική δημοκρατική παρακαταθήκη. Μπροστά και στις κάλπες των εθνικών, περιφερειακών και δημοτικών εκλογών, η παρακαταθήκη αυτή (πρέπει να) δεσμεύει τις πολιτικές δυνάμεις που διεκδικούν να θεωρούνται ως συνέχεια της δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης.
(Τα εκλογικά στοιχεία αντλήθηκαν από το βιβλίο μου «Μαγνησία και πολιτική εν καμίνω, 1934-1967. Ανατομία της κάλπης και Μετασχηματισμοί», Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας, Βόλος 2022. Στη φωτογραφία, στη δεύτερη σειρά των εδράνων της ΕΔΑ, αριστερά, ο Γιάννης Σιαφλέκης, ο οποίος, πλην της δικηγορίας και της πλούσιας πολιτικής δράσης, υπήρξε και ένας από τους πιο σημαντικούς πνευματικούς ανθρώπους του Βόλου – η φωτογραφία προέρχεται από το αρχείο Γιάννη και Ζάχου Σιαφλέκη)
ΠΗΓΗ: Πάνος Σκοτινιώτης – FB
















