Χρυσάνθη Στέτου – CNN Greece
Η ένταση στη Μέση Ανατολή τρομάζει τους αναλυτές, αν και οι παγκόσμιες αγορές παρέμειναν σχετικά ήρεμες εν μέσω της κλιμάκωσης των εντάσεων μεταξύ Ισραήλ και Ιράν
Το σοκ που προκλήθηκε επηρέασε μόνο ορισμένους κλάδους, ενώ άλλοι, όπως οι ισραηλινές μετοχές, ο χρυσός και το πετρέλαιο είδαν σημαντική άνοδο και κέρδη.
Αυτό το κλίμα «ψυχραιμίας» θα μπορούσε γρήγορα να αλλάξει, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, εάν η σύγκρουση οδηγήσει τελικά στο κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ,ένα από τα πιο κρίσιμα «περάσματα» στον κόσμο για τη ροή του πετρελαίου.
Η τιμή του πετρελαίου ήταν η πρώτη που εκτοξεύτηκε, αν και το κόστος του αργού υποχώρησε λίγα 24ωρα αργότερα.
Σε αυτή τη φάση οι τιμές του πετρελαίου είναι κατά 10 δολάρια υψηλότερες από ό,τι ήταν πριν από ένα μήνα και υπάρχουν νέοι φόβοι ότι το αυξημένο ενεργειακό κόστος θα μπορούσε να κάνει τα πάντα πιο ακριβά, από τη βενζίνη και τα τρόφιμα μέχρι τις διακοπές.
Αυτό συνέβη μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πριν από τρία χρόνια, επηρεάζοντας τη ζωή των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.
Γιατί ανησυχεί τους αναλυτές η «ψυχραιμία» των επενδυτών
Οι παγκόσμιοι επενδυτές ενδέχεται να υποτιμούν τις επιπτώσεις μιας σύγκρουσης μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν, προειδοποίησαν αυτή την εβδομάδα παρατηρητές της αγοράς, καθώς οι αγορές κατέγραψαν συγκρατημένες κινήσεις, παρά την κλιμάκωση των πολεμικών συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή.
Την ώρα που η Deutsche Bank προειδοποιεί πώς ο πόλεμος Ιράν-Ισραήλ θα πυροδοτήσει βίαιο sell-off στις αγορές τις επόμενες εβδομάδες, το ελληνικό χρηματιστήριο και οι ευρωπαϊκές αγορές διατηρούν μια πιο ήπια στάση.
Το βασικό σενάριο της Unicredit προβλέπει μια «βραχύβια, στοχευμένη σύγκρουση» κατά την οποία οι αψιμαχίες μεταξύ Ισραήλ και Ιράν να διαρκέσουν μέρες ή μερικές εβδομάδες, με στοχευμένες επιθέσεις που δεν θα οδηγήσουν σε πλήρη πόλεμο.
Ο Russ Mould, διευθυντής επενδύσεων στην AJ Bell, προειδοποίησε τη Δευτέρα ότι υπήρχε κίνδυνος οι αγορές να υποτιμήσουν «τον κίνδυνο μιας μεγάλης πυρκαγιάς στη Μέση Ανατολή», ιδίως όσον αφορά την αγορά ενέργειας.
Ο Philippe Gijsels, επικεφαλής στρατηγικής της BNP Paribas Fortis, δήλωσε στο CNBC τη Δευτέρα ότι θεωρεί ότι η αγορά έχει δίκιο που δεν τιμολογεί μια τεράστια κλιμάκωση, όπως η εμπλοκή των ΗΠΑ στη διαμάχη ή ο αποκλεισμός του Στενού του Ορμούζ.
Σε βάθος εβδομάδων και μηνών θα υπάρξουν παρενέργειες, κυρίως στο μέτωπο των πληθωριστικών πιέσεων και ιδιαίτερα με την αύξηση του ενεργειακού κόστους, η οποία δημιουργεί φοβίες που είναι λογικές, ωστόσο γενικώς «οι αγορές παραμένουν προς το παρόν συγκρατημένες», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Νίκος Χρυσοχοΐδης της Χρυσοχοΐδης Χρηματιστηριακή, μιλώντας στο CNN Greece.
«Ράλι» για ισραηλινές μετοχές και χρυσό
Καθώς οι παγκόσμιες αγορές παρακολουθούν τις εξελίξεις χωρίς ακραίες αντιδράσεις, οι ισραηλινές μετοχές και ο χρυσός κατέγραψαν ράλι ανόδου.
Σε αντίθεση με την παγκόσμια τάση, οι μετοχές που είναι εισηγμένες στο Ισραήλ σημείωσαν ράλι.
Ο δείκτης 125 του Τελ Αβίβ, διεύρυνε τα κέρδη του και ο δείκτης Tel Aviv 35 της χώρας, στον οποίο εδρεύουν οι μεγαλύτερες εισηγμένες επιχειρήσεις της χώρας, κέρδισε 1% – που σημαίνει ότι έφτασε σε νέο ιστορικό υψηλό επίπεδο.
Την ίδια ώρα ο χρυσός βρέθηκε στην κορυφή των επιλογών ως το απόλυτο ασφαλές καταφύγιο.
Με τις τιμές spot του χρυσού να έχουν αυξηθεί κατά 30% μέχρι στιγμής το 2025, τα κέρδη του πολύτιμου μετάλλου ξεπερνούν τα κέρδη άλλων παραδοσιακών ασφαλών καταφυγίων, όπως το ιαπωνικό γεν, το ελβετικό φράγκο και τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα
Πώς μεταφράζεται η αύξηση στις τιμές του πετρελαίου
Το αργό πετρέλαιο τύπου Brent – το κύριο διεθνές σημείο αναφοράς – αυξήθηκε αρχικά σε πάνω από 78 δολάρια το βαρέλι, αν και έκτοτε, έχει υποχωρήσει στα 74,50 δολάρια περίπου.
Όταν η χονδρική τιμή του πετρελαίου αυξάνεται, πολλοί άνθρωποι το αντιλαμβάνονται πρώτα όταν αυτό οδηγεί σε υψηλότερες τιμές βενζίνης.
Αλλά η ακριβότερη ενέργεια οδηγεί επίσης σε υψηλότερες τιμές για σχεδόν τα πάντα, από τη γεωργία έως τη μεταποίηση.
Όσον αφορά τα τρόφιμα, το υψηλότερο ενεργειακό κόστος μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερες τιμές στο ράφι με πολλούς τρόπους. Μπορεί να κάνει πιο ακριβή τη λειτουργία των γεωργικών μηχανημάτων, τη μεταφορά των προϊόντων και την επεξεργασία και συσκευασία των τροφίμων.
Ωστόσο, αυτό θα συμβεί μόνο αν οι τιμές της ενέργειας παραμείνουν υψηλές για μια μεγάλη περίοδο.
«Ένας πρόχειρος κανόνας είναι ότι μια αύξηση της τιμής του πετρελαίου κατά 10 δολάρια θα προσθέσει περίπου 7 πένες στην τιμή στην αντλία», λέει ο David Oxley της Capital Economics.
Το βασικό ερώτημα των αναλυτών είναι για πόσο καιρό θα παραμείνουν εγκλωβισμένες σε αυτή τη σύγκρουση οι δύο χώρες, αν θα εμπλακούν και άλλες χώρες της περιοχής και αν οι ΗΠΑ θα παρέμβουν για να αποκλιμακώσουν την κατάσταση.
Πάνω απ’ όλα εξαρτάται από το αν θα δούμε πραγματική διαταραχή της ναυσιπλοΐας στα Στενά του Ορμούζ, την υδάτινη οδό στα ανοικτά των νότιων ακτών του Ιράν, η οποία αποτελεί τη διαδρομή προς τις παγκόσμιες αγορές για περίπου το ένα πέμπτο της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου.
Τι σημαίνει αυτό για την παγκόσμια οικονομία
Η κλίμακα των όποιων αυξήσεων των τιμών της ενέργειας και ο ευρύτερος αντίκτυπος θα εξαρτηθούν από το μέγεθος του τι θα επακολουθήσει στη σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν.
Όμως, έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει «ένα κακό σοκ για την παγκόσμια οικονομία σε μια κακή στιγμή», λέει ο Mohammed El-Erian, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων Allianz.
«Με όποιον τρόπο κι αν το δει κανείς, είναι αρνητικό βραχυπρόθεσμα, είναι αρνητικό μακροπρόθεσμα».
«Είναι άλλο ένα σοκ για τη σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομικής τάξης υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, σε μια εποχή που υπήρχαν ήδη πολλά ερωτήματα».
Η Capital Economics υπολογίζει ότι αν οι τιμές του πετρελαίου επιστρέψουν σε επίπεδα άνω των 100 δολαρίων το βαρέλι, αυτό θα μπορούσε να προσθέσει 1% στον πληθωρισμό στις προηγμένες οικονομίες, καθιστώντας δύσκολη τη ζωή των κεντρικών τραπεζών που ελπίζουν να μειώσουν τα επιτόκια.
Αλλά αυτό δεν είναι το πιο πιθανό σενάριο κατά την άποψη του Ντέιβιντ Όξλεϊ, σύμφωνα με το BBC.
«Η αστάθεια στη Μέση Ανατολή δεν είναι κάτι καινούργιο, έχουμε δει πολλές εξάρσεις της», λέει. «Σε μια εβδομάδα μπορεί όλα να έχουν ξεχαστεί»
