Με αφορμή την παγκόσμια Ημέρα Ρομά
Η καθιέρωση της 8ης Απριλίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ρομά αποτελεί ένα σημαντικό βήμα της αναγνώρισης της προσφοράς των ανθρώπων αυτών στην ευρύτερη κοινωνία. Στις 8 Απριλίου δεν γιορτάζει μόνο η διαφορετικότητα αλλά αναδεικνύονται και τα διαχρονικά προβλήματα που αφορούν τον συγκεκριμένο πληθυσμό.
Στις 8 Απριλίου 1971 πραγματοποιήθηκε το Πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο Τσιγγάνων στο Λονδίνο που έθεσε τα πρώτα θεμέλια για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους από τη διεθνή κοινότητα. Εκεί αποφασίστηκε και ο διεθνής όρος Ρομ που σημειολογικά απομακρύνει τη χρήση μειωτικών χαρακτηρισμών.
Στη χώρα μας οι Ρομά δεν διεκδικούν τον όρο μειονότητα, αντίθετα θέλουν να θεωρούνται Έλληνες Τσιγγάνοι (Ρομ) με τις ίδιες υποχρεώσεις και τα ίδια δικαιώματα. Τι έχει αλήθεια αλλάξει για την πιο περιθωριοποιημένη κοινότητα στην Ευρώπη όλα αυτά τα χρόνια;
Οι Ρομά είναι οι άνθρωποι που ιστορικά βίωσαν και συνεχίζουν να βιώνουν το ρατσισμό τις διακρίσεις και κοινωνικό αποκλεισμό αν και οι πρόγονοί τους ήρθαν στην Ευρώπη πριν από περίπου 1000 χρόνια. Από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και τη γενοκτονία που υπέστησαν μαζί με τους Εβραίους και άλλους «εχθρούς του φυλετικού κράτους» από τους Ναζί και άλλα αυταρχικά καθεστώτα μέχρι τον πρόσφατο πόλεμο στην Ουκρανία που εγκαταλείποντας τη χώρα με τους υπόλοιπους Ουκρανούς, διαπίστωσαν ότι δεν είχαν πού να πάνε, δεν τους ήθελε κανείς. Επιστέγασμα η έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) του 2020: το ένα τέταρτο των Ρομά και των Ταξιδιωτών (Travellers) στη Δυτική Ευρώπη, παρόλο που ζει σε ορισμένες από τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου, δεν έχει την οικονομική άνεση να αγοράσει βασικά αγαθά, όπως η θέρμανση και τα τρόφιμα, ενώ μέχρι και το ένα πέμπτο των παιδιών τους υποφέρουν από την πείνα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, το προσδόκιμο ζωής των Ρομά και των Ταξιδιωτών (Travellers) είναι κατά 10 έτη χαμηλότερο από το προσδόκιμο του γενικού πληθυσμού.
Οι έντονες διακρίσεις σε συνδυασμό με την πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου οδηγούν επίσης σε έλλειψη ευκαιριών απασχόλησης και εκτεταμένη φτώχεια για πολλούς. Οι στερεοτυπικές εικόνες που έχουμε για τους Ρομά, για τους «γύφτους» που έχουμε ακόμη στο μυαλό μας, μας κάνουν να βλέπουμε μόνο ότι φαίνεται από την ζωή των Ρομά και όχι την ουσία της: μας αρέσει να βλέπουμε τα λίγα πλούσια σπίτια κάποιων Ρομά για να μη δούμε τις πολλές παράγκες που κρύβονται στο βάθος.
