Στις 21 Απριλίου 1941 έγινε η κατάληψη της Βόλου από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής, μετά από συνεχείς βομβαρδισμούς της πόλης. Τους επόμενους μήνες ο Βόλος θα ακολουθήσει τη μοίρα των άλλων ελληνικών πόλεων: πείνα, συσσίτια, μαύρη αγορά, λογοκρισία – με μια λέξη ΚΑΤΟΧΗ. Η καπναποθήκη της Αμερικάνικης Εταιρίας Καπνού, γνωστή ως Κίτρινη Αποθήκη, χρησιμοποιήθηκε από τους Γερμανούς ως κρατητήριο και τόπος βασανιστηρίων, ενώ εκτελέσεις λάμβαναν χώρα και σε δημόσιους χώρους, πολύ συχνά στη σημερινή πλατεία Ελευθερίας.

Στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, η αντίσταση στη Θεσσαλία υπήρξε μαζική και χαρακτηρίστηκε από την αποκλειστική σχεδόν οργάνωση στο ΕΑΜ. Στον Βόλο και στην ευρύτερη περιοχή του Πηλίου πρωταγωνιστικό ρόλο στην Αντίσταση διαδραμάτισε το 54ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ με έδρα την Άνω Κερασιά Πηλίου. Εκεί βρισκόταν και η έδρα του παράνομου τυπογραφείου, όπου εκδίδονταν η εφημερίδα Αναγέννηση, πανελλήνιας εμβέλειας.

Προκήρυξη της Πανθεσσαλικής Επιτροπής του Ε.Α.Μ. “Όλοι στον έρανο για τη σωτηρία των πεινασμένων αδελφών μας”. Η Πανθεσσαλική του Ε.Α.Μ. έδωσε το 1942-43, με επιτυχία, τη μεγάλη μάχη κατά της πείνας. Αρχείο Γ. Ζωιτοπούλου-Ζιούτου, ΔΗ.Κ.Ι.
Το τυπογραφείο της Αντίστασης στη μονή Σουρβιάς. Διακρίνονται καθιστοί ο δικηγόρος Ανδρέας Τσούφης και ο δημοσιογράφος Θανάσης Τσουπαρόπουλος, εκδότης της εφημερίδας Αναγέννησης. Ν. Στουρνάρας, Η Μαγνησία στις φλόγες
Η εφ. Αναγέννηση, όργανο του Ε.Α.Μ. Μαγνησίας. Η Αναγέννηση υπήρξε σύμβολο του αριστερού Τύπου κατά την ταραγμένη εποχή μετά την απελευθέρωση. Αρχείο ΔΗ.Κ.Ι.
Αντάρτες του 54ου Συντάγματος. Αρχείο Ζημέρη, ΔΗ.Κ.Ι.

Λίγες ημέρες πριν από την αναχώρησή τους, οι Γερμανοί προχώρησαν σε ανατινάξεις, καταστρέφοντας το λιμάνι και τον κυματοθραύστη, το τελωνείο, την παραλία καθώς και το τηλεφωνικό κέντρο της πόλης. Παράλληλα λαμβάνουν χώρα και μια σειρά από άγριες και πολύνεκρες μάχες. Η αποχώρηση των τελευταίων Γερμανών από το Βόλο έγινε στις 19 Οκτωβρίου 1944, μετά από τριάμισι χρόνια κατοχής.

Παρέλαση ΕΛΑΣ στο Βόλο. Αρχείο Ζημέρη, ΔΗ.Κ.Ι.

Στη γιορτή της απελευθέρωσης συμμετείχε σύσσωμη η κοινωνία του Βόλου. Αντάρτες συνέρρευσαν στην πλατεία Ελευθερίας, ενώ ο κόσμος τους υποδεχόταν με ενθουσιασμό. Τραγούδια, συνθήματα και καμπάνες ηχούσαν ενώ οι σειρήνες των εργοστασίων σήμαιναν κι αυτές το τέλος της Κατοχής.

Εορτασμοί της Απελευθέρωση στην πλατεία Ελευθερίας. Αρχείο Ζημέρη, ΔΗ.Κ.Ι.
Συλλαλητήριο για την απελευθέρωση. Το συλλαλητήριο
έγινε μπροστά από το Εργατικό Κέντρο Βόλου (κτίριο Σπήρερ). Αρχείο Ζημέρη, ΔΗ.Κ.Ι.

Πηγή: Δημοτικό Κέντρο Ιστορίας και Τεκμηρίωσης (ΔΗ.ΚΙ.)

Κείμενο: Νίτσα Κολιού, “Άγνωστες πτυχές Κατοχής και Αντίστασης, 1941-44”, τόμ. 2, Βόλος 1985.

Εικόνες: Αρχείο Ζημέρη, Δημοτικό Κέντρο Ιστορίας και Τεκμηρίωσης (ΔΗ.ΚΙ.)

Προηγούμενο άρθροΠαράδοση ανακαινισμένων κτιρίων 9ου Δημοτικού Σχολείου και 9ου Νηπιαγωγείου στο Δήμο Βόλου
Επόμενο άρθροΟ Ιωάννης Χατζής νέος πρόεδρος της ΠΟΞ – Το νέο Δ.Σ