“Θα τον νικήσουμε τον κορωνοιό, δεν θα μας νικήσει”
Τα νέα από το μέτωπο των εμβολίων είναι εξαιρετικά. Έχουμε δυο εμβόλια (Pfizer/BioNTech) και Moderna με πολύ μεγάλη αποτελεσματικότητα και πολύ καλά αρχικά αποτελέσματα από το εμβόλιο της Οξφόρδης/AstraZeneca. Θα ξέρουμε περισσότερα τις επόμενες εβδομάδες.
Πιστεύω ότι μάλλον θα έχουμε καλά νέα και για το Ρωσικό εμβόλιο (ανήκει στην ίδια κατηγορία με το εμβόλιο της Οξφόρδης) και από εμβόλια άλλων εταιρειών και πανεπιστημίων που χρησιμοποιούν παρόμοιες τεχνικές με αυτές των Pfizer και Moderna.
Αυτό θα είναι εξαιρετικά σημαντικό γιατί έτσι θα υπάρχουν αρκετά εμβόλια για να καλύψουν ένα 30-50% του παγκόσμιου πληθυσμού εντός του 2021. Δεν αρκούν μόνο τα τρία εμβόλια (Pfizer/Moderna/Oξφόρδη) για να καλύψουν όλες τις ανάγκες.
Η συμφωνία προαγοράς εμβολίων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει ότι οι 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αγοράσουν 200 εκατομμύρια εμβόλια της Pfizer με δυνατότητα επιπλέον προμήθειας 100 εκατομυρίων δόσεων. Οι δόσεις αυτές θα είναι επαρκείς για να καλύψουν 150 εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει όμως υπογράψει αντίστοιχες συμφωνίες με την AstaZeneca/Οξφόρδη, τη Johnson & Johnson και την Sanofi, ενώ έχουν ξεκινήσει οι διαπραγματεύσεις με την Moderna και τις Curevax και Novavax.
H εκτίμηση μου (χωρίς να έχω πρόσβαση σε στοιχεία) είναι ότι στην Ελλάδα θα έρθουν αρχικά 4-5 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της Pfizer και θα εμβολιαστούν 2-2.500,000 συμπατριώτες μας. Πρώτα θα πρέπει να εμβολιαστούν όσοι ζουν σε οίκους ευγηρίας και σε κλειστές δομές και το υγειονομικό προσωπικό της χώρας. Αμέσως μετά δάσκαλοι, καθηγητές, οδηγοί ΜΜΜ, και όσοι είναι στην πρώτη γραμμή της προσφοράς υπηρεσιών και παράλληλα όσοι ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες και όσοι είναι άνω των 60 ετών. Πιστεύω όμως ότι θα έχουμε πρόσβαση και σε εμβόλια άλλων εταιρειών και έτσι θα δωθεί η δυνατότητα στην πλειοψηφία των Ελλήνων να εμβολιαστούν εντός του 2021.
O εμβολιασμός δεν πρέπει να είναι υποχρεωτικός. Υπάρχουν ήδη τόσες θεωρίες συνομωσίας για τα εμβόλια και η υποχρεωτική συμμετοχή θα τις εντείνει.
Ένας φίλος μου είπε πρόσφατα καλύτερα να μην είναι υποχρεωτικοί οι εμβολιασμοί γιατί έτσι θα ωφεληθούμε όσοι θέλουμε να κάνουμε τα εμβόλια και δεν έχουμε προτεραιότητα.
Δεν συμφωνώ με αυτή τη στάση. Αν δεν κάνουν τα εμβόλια συμπατριώτες μας που τα έχουν ανάγκη γιατί κάποιοι τους έπεισαν ότι είναι επικίνδυνα τότε θα έχουν πρόβλημα αν εκτεθούν στον ιό.
Κανένα εμβόλιο δεν θα πάρει άδεια κυκλοφορίας αν δεν είναι ασφαλές. Η μεγάλη πλειοψηφία των παρενεργειών συμβαίνουν στην πρώτη εβδομάδα μετά τη λήψη του εμβολίου. Μπορεί να έχουμε παρενέργειες αργότερα; Ναι, μπορεί, αλλά η πιθανότητα είναι πολύ μικρή. Και μέχρι να έρθουν τα εμβόλια στην Ελλάδα θα έχουν περάσει 4-6 μήνες από την έναρξη των κλινικών δοκιμών και θα έχουμε περισσότερες πληροφορίες. Κανένα εμβόλιο δεν θα εγκριθεί χωρίς να υπάρχουν στοιχεία 2 τουλάχιστον μηνών για την ασφάλεια του.
Πολλοί θα πουν πως έγινε και ανακαλύψαμε τα εμβόλια τόσο σύντομα; Μήπως κάτι περίεργο παίζει; Μήπως έγιναν εκπτώσεις στις διαδικασίες ανακάλυψης και παραγωγής; H πρωτοφανής ταχύτητα της ανάπτυξης των εμβολίων δεν επιτεύχθηκε τυχαία ή με επιστημονικές εκπτώσεις. Αντιθέτως, επιτεύχθηκε λόγω
• της ταχύτατης αποκωδικοποίησης της γενετικής σύστασης του ιού
• της χρήσης των υπαρχουσών πλατφόρμων για το σχεδιασμό και την παραγωγή των εμβολίων, και της πρωτοφανούς εκδήλωσης συμμετοχής -από τον γενικό και όχι μόνο πληθυσμό- στις κλινικές δοκιμες
• των τεράστιων επενδύσεων για τις κλινικές δοκιμές
• της έναρξης της παραγωγής των εμβολίων – πριν ακόμα δοθεί έγκριση αδειοδότησης (με μεγάλο οικονομικό ρίσκο για τις τις κυβερνήσεις που χρηματοδοτούν την παραγωγή και τις εταιρείες).
Θα έχουμε κάθε χρόνο τον Covid στη ζωή μας και θα τον κυνηγάμε με τις μεταλλάξεις του και συνεχή εμβόλια; Πλέον, έχουμε την τεχνογνωσία και πάρα πολλές δυνατότητες και επιλογές με όλα αυτά τα υποψήφια εμβόλια, ώστε εάν ο ιός μεταλλαχθεί να τροποποιήσουμε ελαφρά το εμβόλιο και εάν χρειαστεί να το επαναλαμβάνουμε κάθε χρόνο. Αυτό γίνεται και στην περίπτωση του εμβολίου της γρίπης.
Υπάρχουν αβεβαιότητες σε σχέση με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων; Ναι, οι αβεβαιότητες πηγάζουν αφενός από το μικρό διάστημα που μελετούμε τον ίδιο τον ιό και αφετέρου από το μικρό διάστημα που δοκιμάζονται τα εμβόλια. Δεν γνωρίζουμε τη διάρκεια της ανοσίας, δηλαδή αν χρειάζεται να κάνουμε ετήσιο εμβόλιο ή σε άλλα τακτά χρονικά διαστήματα, όπως δεν γνωρίζουμε γενικότερα για τη μακροχρόνια ανοσία απέναντι σε αυτόν τον ιό. Επιπλέον, δεν γνωρίζουμε ακόμη αν το εμβόλιο θα προλαμβάνει τις πολύ βαριές περιπτώσεις της νόσου, δηλαδή το ποσοστό των νοσούντων που τώρα χρειάζεται νοσοκομειακή υποστήριξη. Δεν γνωρίζουμε επίσης αν το εμβόλιο θα εμποδίζει τη διασπορά της νόσου, δηλαδή από αυτούς που το έχουν κάνει προς αυτούς που δεν το έχουν κάνει. Να πούμε εδώ πως οι κλινικές μελέτες δεν σταματάνε τη στιγμή που οι εθελοντές λάβουν το εμβόλιο ή τη στιγμή που η εταιρεία πάρει την έγκριση και την άδεια να κυκλοφορήσει το εμβόλιο. Αυτές οι απαντήσεις λοιπόν θα δοθούν από την παρακολούθηση των εθελοντών που έχουν ήδη εμβολιαστεί.
Χρειάζεται να αντέξουμε για μερικούς μήνες ακόμη, για να μη καταρρεύσει το σύστημα υγείας και να μην έχουμε μεγάλες απώλειες.
Θα τον νικήσουμε τον κορωνοιό, δεν θα μας νικήσει. Με τη βοήθεια της επιστήμης και με την τήρηση των μέτρων δημόσιας υγείας.
